Programma 2. Leefomgeving

Openbare ruimte en duurzaamheid

We willen de (leef)omgeving voor inwoners en bedrijven aangenaam en bruikbaar maken en houden. Een prettige, groene leefomgeving heeft een positieve invloed op ons welbevinden en nodigt uit tot bewegen, sporten en ontmoeten. Wij bereiden Teylingen voor op klimaatveranderingen. De inrichting van de buitenruimte speelt hierbij een cruciale rol.

Programmatische aanpak Duurzaamheid
Sinds 2022 werken we in Teylingen aan het uitvoeringsplan Duurzame Ontwikkelingen Teylingen 2020-2024. Duurzaamheid is dynamisch en de ontwikkelingen van de afgelopen jaren vragen om een versnelling. Om dit waar te kunnen maken is een meer integrale benadering nodig en dienen kansen voor synergie te worden benut. Bovendien heeft het Rijk voor de komende vijf jaar middelen vrijgemaakt om de decentrale capaciteit voor het uitvoeren van het klimaat- en energiebeleid te vergroten (tijdelijke regeling Capaciteit Decentrale Overheden voor Klimaat- en Energiebeleid - CDOKE) teneinde de doelen voor 2030 te halen. Dit gaf het momentum om een integraal programma fysieke duurzaamheid op te zetten. Een kwartiermaker heeft de voorbije maanden een blauwdruk neergelegd voor inhoudelijke indeling, structuur en governance en tevens kansen tot versnelling geïdentificeerd.  Een integrale aanpak leidt immers niet alleen tot beter beleid, maar ook tot een efficiëntere inzet van mensen en middelen. De combinatie van de inhoudelijke prioriteiten met een duidelijk beeld over structuur en personele bezetting biedt de kans om gerichte keuzes te maken omtrent de inzet van rijksgelden. De verwachting is dat de formele besluitvorming omtrent het programma in het najaar plaats zal vinden. 
Bij besluitvorming en invulling zal gekeken worden naar de samenhang met opgaven op het gebied van klimaat, natuur, water en stikstof die voortvloeien uit het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Die opgaven zullen ook extra inzet vergen en het is nog niet duidelijk of hiervoor dekking kan gevonden worden in de transitiegelden NPLG van het Rijk. Waar mogelijk wordt ingezet op synergievoordelen.

Klimaat en biodiversiteit
Het klimaat verandert wereldwijd. De gemiddelde temperatuur en zeespiegel stijgen en de seizoenen worden verstoord. Bovendien nemen de weersextremen toe, zoals langere periodes van droogte, hitte en hevige regenbuien. Om te zorgen dat voor de komende generaties onze planeet een goede plek is om te leven, moeten we samen optrekken om de klimaatverandering tegen te gaan.

De mens kan niet zonder flora en fauna, en wel om de simpele reden dat het ecosysteem  ons verscheidene diensten verleent – voedsel, grondstoffen voor medicijnen en bouwmaterialen. Daarnaast biedt het ons recreatie, speelt het een rol in onze geluk beleving en bovenal voorzien planten ons van zuurstof. Daarnaast speelt fauna een belangrijke rol bij de huidige uitdagingen die op ons afkomen door het veranderende klimaat, zoals hiervoor beschreven. Ondanks de waarde van de verschillende ecosystemen wordt er wereldwijd een beleid gevoerd waarbij planten en dieren vaak het onderspit delven. Het gevolg is een afnemende biodiversiteit, met mogelijk desastreuze gevolgen. Met het oog op de toekomst is een duurzaam flora- en faunabeleid urgenter dan ooit: we moeten de huidige trend keren.

Voor de komende jaren betekent dit dat we allerlei duurzame veranderingen moeten inpassen in de leefomgeving. Denk hierbij aan het verduurzamen van de gebouwde  omgeving en de omschakeling naar duurzame energie. Deze ontwikkelingen vragen om actieve betrokkenheid van vele organisaties, bedrijven en inwoners.

Energietransitie: van beleid naar uitvoering
Eind 2021/begin 2022 heeft de raad de Lokale Energiestrategie en de Transitievisie Warmte vastgesteld. Eind 2022 heeft het college het Uitvoeringsprogramma Energietransitie 2022-2026 vastgesteld. Dit uitvoeringsprogramma geeft concrete invulling aan onze ambities en doelen die in onze Lokale Energiestrategie en Transitievisie Warmte staan beschreven. . Samen met onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties werken we aan het behalen van onze doelen.
Ondertussen verandert de (energie)wereld snel. We blikken dus niet al te ver vooruit, maar beginnen met wat we nu weten en kunnen. Dit doen we in het vertrouwen dat we daarmee een goed onderbouwde stap zetten naar het behalen van onze doelstellingen. Tegelijkertijd zijn we ons ervan bewust dat de werkelijkheid ons in zal halen. We timmeren daarom niet alles dicht en houden ruimte voor ontwikkelingen en innovaties. Dit uitvoeringsprogramma is dan ook een levend document, dat jaarlijks wordt geëvalueerd en bijgewerkt.
De energietransitie is een maatschappelijke opgave die naast onze inwoners, ondernemers en organisaties ook onze ambtelijke organisatie raakt. Niet alleen team Duurzaamheid en Energie moet ermee aan de slag.
Het uitvoeringsplan Energietransitie 2022 -2026 is een goed begin om de energietransitie stevig te verankeren in ons denken en doen, zowel bij inwoners en ondernemers als bij de ambtelijke organisatie en het politieke bestuur.

Budgettering
We spannen ons in om subsidies en andere vormen van cofinanciering te regelen voor het bereiken van onze duurzame doelstellingen. Om acties op te pakken uit Uitvoeringsprogramma Duurzame Ontwikkelingen Teylingen 2020-2024 wordt een (jaarlijks) werkbudget onttrokken uit de daartoe bestemde reserve. Deze reserve is aanvankelijk opgezet voor de periode 2018-2022. Het continueren van de bestemmingsreserve tot en met 2024 is gewenst. Daarbij houden we er rekening mee dat het onderwerp duurzaamheid continu in beweging is.

Regionale programma's groen en recreatie
Binnen de Duin- en Bollenstreek wordt een nieuw uitvoeringsprogramma Groen en Recreatie ontwikkeld. In dit programma worden projecten op het gebied van groen en recreatie opgenomen. Nationaal Park Hollandse Duinen ligt in de Duin- en Bollenstreek, wat koppelkansen biedt op het gebied van marketing en toeristische ontwikkelingen. Binnen Holland Rijnland wordt gewerkt aan het Regionaal Groenprogramma Holland Rijnland. In 2023 ronden we lopende projecten af en indien er een nieuw programma is vastgesteld worden nieuwe projecten opgestart. Ook hierbij geldt dat ambities en projecten die hieruit voortkomen mogelijk een verhoging van de beheer- en onderhoudskosten met zich meebrengen.

Circulaire economie
Teylingen stimuleert een circulaire economie. Dit houdt in dat de gehele keten van grondstoffenstromen niet, of zo min mogelijk, omgezet wordt naar afval. Dat begint dus al bij productie en loopt door tot afvalinzameling. Op grond van de Wet milieubeheer is de gemeente verplicht om de inzameling van afval te verzorgen. Op basis van de evaluatie van het afvalbeleidsplan ( 2021-2023) optimaliseren we de afvalinzameling en -verwerking. Daarnaast voeren we samen met een eigen servicedienst van HLTsamen het dagelijks beheer en onderhoud uit van de openbare ruimte.

Inrichting, beheer en ouderhoud
We willen de (leef)omgeving voor inwoners en bedrijven aangenaam en bruikbaar maken en houden. Een prettige, groene leefomgeving heeft een positieve invloed op ons welbevinden en nodigt uit tot bewegen, sporten en ontmoeten. Wij bereiden Teylingen voor op klimaatveranderingen en ontwikkelen een toekomstbestendig actieplan. De inrichting, het beheer en onderhoud van de buitenruimte spelen hierbij een cruciale rol.

Wat willen we bereiken?

Doel:

Het stimuleren van een circulaire economie.

Wat gaan we daarvoor doen?

Activiteit

Activiteit omschrijving

F1

Na een eerste verkenning voor Circulair Teylingen in 2022 werken we nu een uitvoeringsprogramma uit waarbij we in ons beleid aansluiten bij landelijke doelstellingen, de concept-omgevingsvisie en het collegewerkprogramma 2022-2026. In de acties sluiten we vervolgens aan bij lopende projecten en beleidsplannen.

F2

Stand van zaken: In het actieplan combineren we beleid en uitvoering. In het eerste kwartaal van 2023 zijn er gezamenlijke  sessies geweest met ambtenaren van diverse beleidsvelden, ondernemers en externe partners van de gemeente Teylingen, evenals een aantal een-op-een gesprekken. Deze zijn verwerkt tot een eerste concept, met doelstellingen en acties. De verwachting is dat het actieplan in het najaar van 2023 wordt voorgelegd aan de raad.

Wat willen we bereiken?

Doel:

Samen zorgen voor een schone, gezonde, veilige en toekomstbestendige woon- en leefomgeving voor alle gebruikers.

Wat gaan we daarvoor doen?

Activiteit

Activiteit omschrijving

A1

We gaan verder met het integreren van alle opgaven in het actualiseren en uitvoeren van beleid, projecten, beheer en uitvoeringsprogramma’s.

A2

In 2023 gaan we verder met het optimaliseren van assetmanagement (kapitaalgoederen) als basisprincipe voor beheer en onderhoud van kapitaalgoederen. Dit houdt in:
•   optimaliseren en harmoniseren van de data over onze kapitaalgoederen;
•   opleidingen assetmanagement;
•   optimaliseren en harmoniseren van de werk- en beleidsprocessen.

A3

We voeren het beleid uit, neergelegd in de "Visie en beleid speelplaatsen gemeente Teylingen’.

A4

We zorgen voor gerichte communicatie aan de inwoners over hun eigen invloed op de leefomgeving (bijvoorbeeld over de trias energetica, milieuvervuiling, geluidsoverlast en vergroening ten behoeve van waterberging).

A5

We actualiseren hiertoe in 2023 het beleidsplan civiele kunstwerken  en zetten het om in een beheerplan civiele kunstwerken 2023-2027. Daarbij verkennen we de opties in veiligheid en materiaalgebruik: zo milieuvriendelijk mogelijk, met als uitgangspunt circulariteit, duurzame productie en productengebruik, en een lage CO2-voetafdruk.
In 2024 wordt uitvoering gegeven aan dit geactualiseerde plan.

A6

We zetten het vervangingsplan led-verlichting door. Hierbij zetten we in op het gebruik van slimme openbare verlichting.

Wat willen we bereiken?

Doel:

Versterken van de biodiversiteit

Wat gaan we daarvoor doen?

Activiteit

Activiteit omschrijving

B1

In 2023 wordt een deel van het huidige (uitvoerings)programma vastgesteld door de raad, dit deel bevat geen uitvoeringsmaatregelen. De nulmeting en gebiedsscan voor Leefgebied Dorp vindt plaats in 2023.

B2

We voeren het beheerplan Groen uit en we integreren de volgende onderdelen:
•   Vitaliteit en gezondheid van inwoners verbeteren door doelstellingen op te nemen voor het verminderen van o.a. hittestress;.
•   Het inzetten van groen om de gevolgen van klimaatverandering te verminderen (klimaatadaptatie);.
•   Droogtebestendige groeiplaatsen realiseren met bijbehorende bomen– en plantensoorten;
•   Maatregelen implementeren voor toename van biodiversiteit.

B3

We zetten de samenwerking met verschillende partijen op gebied van biodiversiteit en klimaatadaptatie voort. Hierbij voeren we campagnes uit en sluiten we aan op verschillende netwerken, zoals het NK Tegelwippen, de Groene Uitdaging, Bijenlinten en het programma Biodiversiteit.

Opgedane kennis die is gericht op het vergroenen van de woonomgeving, zoals groene daken en adaptieve tuinen passen we toe.

Wat willen we bereiken?

Doel:

Teylingen is circulair.

Wat gaan we daarvoor doen?

Activiteit

Activiteit omschrijving

C1

Afvalcommunicatie en -voorlichting: op basis van het afvalbeleidsplan geven we voorlichting om bewustzijn te creëren over een duurzame omgang met afval. Dit stimuleert inwoners tot goede afvalscheiding (schone afvalstromen) en hergebruik.

C2

We ondersteunen educatieprojecten en initiëren voorlichtingscampagnes op het gebied van (zwerf)afval en hondenpoep.

Uitwerking 2023 (e.v.):
Naar behoefte faciliteren we onder andere scholen en (afval)ambassadeurs en denken we actief mee. Deze lijn trekken we in 2024 door.

C3

We onderzoeken in 2024 de mogelijkheden om met ondernemers, specifiek in het winkelgebied, afspraken te maken over een “Afvalbeleid voor ondernemers”.

C4

We actualiseren het beheer- en onderhoudsplan Ondergrondse containers, en voeren vanaf 2023 het investeringsplan uit.

C5

We gaan verder met het project voor het herinrichten van het VAB-terrein.

C6

We borgen het nieuwe grondstoffenbeleid (VANG = Van Afval Naar Grondstof); waar nodig passen we het aan. Hierbij hebben wij aandacht voor de nieuwe VANG-doelstellingen die door de landelijke overheid worden opgesteld.

Wat willen we bereiken?

Doel:

159 terajoule (TJ): 38% duurzame elektriciteit opwekken in 2030

Wat gaan we daarvoor doen?

Activiteit

Activiteit omschrijving

D1

Stimuleren van de ontwikkeling van zonnepanelen op daken. In het Uitvoeringsprogramma Energietransitie 2022-2026 zijn concrete projecten opgenomen om invulling te geven aan deze activiteit.

D2

Nader onderzoek doen naar het duurzaam opwekken van elektriciteit in Teylingen, inclusief grootschalig opwek van zon en/of windenergie.. In het Uitvoeringsprogramma Energietransitie 2022-2026 staan concrete projecten om invulling te geven aan deze activiteit.

Wat willen we bereiken?

Doel:

10% energiebesparing in 2025 en 15% energiebesparing in 2030, in de gebouwde omgeving ten opzichte van 2014

Wat gaan we daarvoor doen?

Activiteit

Activiteit omschrijving

E1

Inwoners en ondernemers duidelijkheid geven over de warmtetransitie, bewust maken en stimuleren om in actie te komen.

E2

Voor 2030 inzichtelijk hebben hoe kansrijk en wenselijk een warmtenet is in Teylingen. Vanuit een gezamenlijke strategie met Hillegom, Lisse en Noordwijk worden de mogelijkheden in kaart gebracht.

E3

Inzichtelijk maken waar inwoners ook na 2050 gebruik kunnen maken van het gasnet en waar we op termijn streven naar warmte zonder gasnet. Vanuit de strategie voor de warmtetransitie brengen we de vraagstukken integraal in kaart om ook voor de inwoners in de buitengebieden een duidelijke oplossing te bieden.

E4

Uitvoering geven aan het thema energie besparen vanuit het Uitvoeringsprogramma Energietransitie 2022-2026.

SAMENWERKINGSPARTNERS

Verbonden partijen

Overige samenwerkingspartners

Omgevingsdienst West-Holland (ODWH)
VAB
Stichting RIJK

Inwoners
Zwerfafvalambassadeurs
Maatschappelijke instellingen

Deze pagina is gebouwd op 11/10/2023 16:12:16 met de export van 11/10/2023 16:07:06